Dzisiejszy świat przynosi przedsiębiorstwom, organizacjom i inwestorom niezliczoną ilość możliwości rozwoju i zarobku. Rzeczywistość z dnia na dzień staje się coraz bardziej nowoczesna, przynosi wiele ułatwień, ale wraz z tym pojawiają się nowe wyzwania. Takimi wyzwaniami są m.in. zmiany klimatyczne, nierówności społeczne czy kwestie prawne.
ESG to akronim od angielskich słów environmental – środowiskowy, social – społeczny
oraz governance – zarządzanie. Te trzy przytoczone obszary to kryteria, które są uwzględniane przez przedsiębiorstwa w ich działaniach. Przez uwzględnianie ich rozumie się odpowiedzialne praktyki, które pozwalają na zrównoważony rozwój. Wdrażanie strategii ESG to odpowiedź na narastające problemy środowiskowe i społeczne, które powstają na skutek nadmiernej eksploatacji dostępnych zasobów.
Przedsiębiorstwa nastawione są na zysk. Jest to oczywiste i wynika to z definicji sektora prywatnego. Czerpanie zysku powiązane jest z efektywnością, a więc z jak najlepszym wykorzystaniem dostępnych zasobów. Co rozumie się przez sformułowanie „jak najlepsze”? Otóż do tej pory zdecydowana większość firm eksploatowała zasoby mając na uwadze tylko największy możliwy zarobek. Nic przecież dziwnego – po to ludzie zakładają firmy, aby zarabiać. Powstał tylko pewien problem. Mianowicie nadmierne wykorzystanie dostępnych zasobów – zarówno zasobów naturalnych jak i kapitału ludzkiego – sprawiło, że społeczeństwo zaczęło dostrzegać pewne kwestie. Zdecydowanie wzrosła społeczna świadomość na temat wielu problemów, takich jak kryzysy środowiskowe, wykorzystywanie pracowników, nierówności społeczne itd.
Nasuwa się pytanie – w czym ta świadomość społeczeństwa może pomóc? Otóż odpowiedź jest bardzo prosta. Im większa wiedza na temat ESG wśród konsumentów tym większy wpływ tej strategii na rynek i większa presja po stronie zarządów korporacji. Decyzje świadomego klienta będą coraz bardziej uzależnione od przekonania co do danych firm. Przekonanie to ma polegać właśnie na świadomości o środowiskowych i społecznych działaniach podejmowanych przez dane przedsiębiorstwa i organizacje. Konsumenci coraz chętniej wybierają produkty firm, które dbają o wymienione kwestie i prowadzą działalność zgodnie z zasadami społecznej odpowiedzialności biznesu. Kiedy świadomość społeczeństwa na temat zrównoważonego rozwoju urośnie do znacznego poziomu, wtedy oczekiwania wobec różnych instytucji wzrosną, a te będą musiały sprostać wymaganiom klientów, aby utrzymać się na rynku. Tak więc świadomość na temat ESG nie jest tylko wymagana wśród zarządów firm. Jest to także obowiązek społeczeństwa, aby dzięki zdobytej wiedzy wywierać presję na danych korporacjach i poniekąd zmuszać ich do orientacji na problemy współczesnego świata.
Ale jak w praktyce wygląda to ESG? Najprościej można wytłumaczyć to w następujący sposób – rozliczanie strategii ESG to rozliczanie pozafinansowych wyników. Mówimy tutaj oczywiście o rezultatach, które dzięki podjętymi działaniom w ramach danej strategii przyniosły korzyści dla środowiska naturalnego, lokalnych społeczności oraz pozytywnie wpłynęły na tzw. ład korporacyjny danej jednostki. Rozliczanie wyników ESG nie jest łatwe. Jest to strategia, która dopiero się rozwija i z dnia na dzień możemy obserwować zmianę podejścia wielu instytucji działających na rynku.
Aby jeszcze lepiej zobrazować temat, przedstawmy przykłady działań na podstawie obszarów strategii ESG.
Działania środowiskowe. Nasza planeta ma powoli dość. Tej tezy nie trzeba nikomu uzasadniać. Różnego rodzaju zanieczyszczenia, dziura ozonowa, efekt cieplarniany, anomalie pogodowe, degradacja gleb… można by wymieniać i wymieniać. Firmy, które dążą do zrównoważonego rozwoju, podejmują działania mające na celu zmniejszenie swojego wpływu na środowisko. Takimi działaniami mogą być inwestycje w energię odnawialną, ograniczenie zużycia surowców naturalnych, kontrola emisji zanieczyszczeń oraz finansowanie różnych przedsięwzięć sprzyjających odnowie środowiska naturalnego.
Działania społeczne. Rozwój społecznych aspektów ESG wynika z coraz większej świadomości społecznej. Nie możemy zaprzeczyć, że wykluczenia, brak tolerancji i zrozumienia czy nierówności społeczne to problemy, które istnieją w naszym najbliższym otoczeniu i których rozwiązanie wymaga ogromnego zaangażowania. Strategia ESG zwraca uwagę na prawa człowieka i pozwala na wsparcie społeczeństwa na wiele różnych sposobów. Możemy mówić o zapewnieniu szacunku i równości wśród ludzi, organizowanie wolontariatów pracowniczych, wspieranie edukacji, czy pomoc lokalnym organizacjom non-profit. Działania te mogą przybierać różne formy, ale przyświeca im jeden wspólny cel – wspomaganie rozwoju społecznego.
Działania dot. ładu korporacyjnego. Ten ostatni obszar odnosi się do tego, w jaki sposób firma jest zarządzana. Jest to również bardzo ważne w kwestii zrównoważonego rozwoju. Mówimy tutaj o konieczności zachowania przejrzystości swoich działań, poprzez udostępnianie różnego rodzaju informacji, zarówno swoim pracownikom jak i do wiadomości publicznej. Jasny kodeks etyczny również staje się priorytetem i przynosi ze sobą uczciwość, sprawiedliwość i normy, których przestrzeganie pozwala na stworzenie spokojnego miejsca pracy. Środowisko pracy jest czynnikiem, na który rekrutowani pracownicy zwracają uwagę i od niego zależy jakość dostępnych zasobów ludzkich w firmie oraz efektywność. Odpowiednie traktowanie pracowników jest jedną z najważniejszych wartości strategii ESG.
Wprowadzając te zasady w życie, firmy nie tylko budują solidne fundamenty dla zrównoważonego rozwoju, ale także zyskują zaufanie swoich interesariuszy, co na przekłada się na sukces biznesowy. Odpowiedzialne zarządzanie organizacjami staje się nieodłączną częścią strategii biznesowych wielu przedsiębiorstw, które aspirują nie tylko do sukcesu finansowego, ale także społecznego i środowiskowego. Dla nich w pracy nie liczy się tylko kasa.
Tekst powstał w ramach projektu edukacyjnego „Porwani przez Ekonomię”.
Więcej o projekcie na stronie www.porwaniprzezekonomie.pl.