Zespół „Futomianie” powstał w 1981 r. Założyła go mieszkanka Futomy Aniela Wielgos animatorka ruchu teatralnego i tańca ludowego, miłośniczka folkloru. Po jej śmierci funkcję kierownika przejęła jego długoletnia członkini Wiesława Rybka. Zespół kultywuje tradycje pieśni ludowej oraz tańca autentycznego. W jego repertuarze występują liczne widowiska obrzędowe. Autorką wielu scenariuszy była wspomniana wyżej Aniela Wielgos. Inspiracją dla niej były przekazy rodzinne i sąsiedzkie, z dawnych pokoleń, na podstawie, których organizowano przepiękne o barwne widowiska obrzędowe.
W ciągu wielu lat swojego istnienia „Futomianie” opracowali liczne widowiska obrzędowe m. in. „Wieńcowiny”, „Pomoc sąsiedzka”, „Swaszczyny”, „Kolędnicy w Futomie”, „Wilijo”, „Pieczenie chleba”, „Przędzenie lnu i konopi”, „Wieszanie barszczu”, „Sprzedawanie swaszki”, „Zapusty”, „Taniec zagrodników”.
Artyści—amatorzy z Futomy wzięli udział w realizacji filmu fabularnego „Popielec”, gdzie prezentowali sceny z tradycyjnego, wiejskiego wesela. W roku 1987 wystąpili w Sali Kongresowej w Warszawie podczas Międzynarodowego Kongresu Pszczelarskiego „Apimondia 87″, a rok później gościli w Hamburgu na zaproszenie Towarzystwa Niemiecko-Polskiego.
„Futomianie” brali udział w licznych konkursach i przeglądach folklorystycznych, zdobywając najważniejsze nagrody i wyróżnienia:
1981 r. —I nagroda w Wojewódzkim Przeglądzie Tradycyjnego Tańca Ludowego w Rzeszowie;
1983 r. — II nagroda w konkursie „Ludowe obrzędy i zwyczaje” (w roku 2014 I nagroda);
1984 r.— nagroda specjalna w I Ogólnopolskim Konkursie Tradycyjnego Tańca Ludowego w Rzeszowie;
2002 r. — I nagroda w XVIII Ogólnopolskim Konkursie Tradycyjnego Tańca Ludowego w Rzeszowie;
2008 r. — główna nagroda w I edycji „Prezentacji Podkarpackich Potraw i Obrzędów Bożonarodzeniowych” (w roku 2009 II nagroda).
Zespół z Futomy otrzymał nagrodę Zarządu Województwa Podkarpackiego za całokształt działalności (2002). Wzięli także udział w realizacji programów emitowanych na antenie TVP Rzeszów („Wiejska zabawa”, 2005; program wigilijny, 2010).
Jednym z najbardziej charakterystycznych fragmentów futomskiego wesela jest „Sprzedawanie swaszki”. Oddawca chce zatańczyć ze swaszką. Pierwsze próby tańca kończą się niepowodzeniem. Dopiero wkupienie się w łaski drużby flaszką okowity przynosi oczekiwany efekt. Wówczas wszyscy weselnicy dobierają się parami i tańczą przy akompaniamencie kapeli. W Futomie zabawy ze swaszką są jeszcze od czasu do czasu kultywowane, zwłaszcza podczas wesel dwudniowych. W przeglądzie „Wesele Podkarpackie” w Rymanowie Zespół wystąpił dwukrotnie — w 2013 roku z widowiskiem „Sprzedawanie swaszki” oraz w 2014 roku z „Tańcem zagrodników”.
